1-گروه علوم پایه، واحد علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران ، dr_naji@iau.ir 2- گروه فارماکوگنوزی، واحد علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده: (21 مشاهده)
زنجبیل (Zingiberofficinale) گیاهی از تیره زنجبیل است که به دلیل خواص آنتیاکسیدانی و ضدالتهابیبه عنوان یک گیاه دارویی به طور گسترده مورد استفاده قرار میگیرد. این مطالعه به منظور ارزیابی اثرات عصاره زنجبیل بر بیان ژنهای نوروژنیک NeuroD، Ngn1 و Shh در جنینهای گورخر ماهی(Danio rerio) انجام شد. عصاره زنجبیل با استفاده از روش خیساندن در اتانول تهیه شد. جنینهای گورخر ماهی به مدت 24، 48 و 72 ساعت پس از لقاح در معرض مجموعهای از غلظتها (76/0 تا 28/2 میکروگرم بر میلی لیتر) قرارگرفتند. جنینها از نظر ریخت شناسی، مرگ و میر و ویژگی های بافت شناسی ارزیابی شدند. از PCR در زمان واقعی برای اندازهگیری رونویسی ژن استفاده شد. نتایج نشان داد غلظتهای کم تا متوسط هیچ سمیت رشدی قابل توجهی ایجاد نکردند. تجزیه و تحلیل بافتشناسی شواهدی از ساختارهای سالم مغز، مانندتکتوم بینایی و مخچه ارائه داد. قرار گرفتن در معرض غلظت های بالاترLC50 ≈ 1.6(میکروگرم در میلیلیتر) باعث کاهش قابل توجهی در بیان NeuroD، Ngn1 و Shh ضریب تعیین (p<0.05)شد و همچنین به عنوان یک اثر مهاری "وابسته به دوز" با اهمیت فراوان در رشد عصبی نشان داده شد. بطورکلی میتوان گفت عصاره زنجبیل در دوزهای درمانی بیخطر به نظر میرسد، اما در دوزهای بالاتر، عصاره زنجبیل باعث تغییرات عصبی-رشدی شد. با توجه به عوارض جانبی نهفته، حفظ دوزهای مناسب عصارههای گیاهی برای اهداف دارویی در دوره رشد اولیه بسیار مهم است.