1-مرکز تحقیقات ملی آبزیان آب‌های شور، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بافق، ایران ، hosseini.pezhman@yahoo.com 2- بخش علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران 3- گروه شیلات، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران 4- بخش تحقیق و توسعه، اتحادیه تولید و تجارت آبزیان ایران، تهران، ایران
چکیده: (97 مشاهده)
امروزه صنعت آبزی‌پروری در نقاط مختلف دنیا از جمله ایران رونق گرفته است. اما به دلیل وجود بحران کمبود آب شیرین در جهان، استفاده از منابع آبی نامتعارف به عنوان راهکاری مؤثر برای توسعه پایدار آبزی‌پروری به منظور تولید پروتئین حیوانی و اشتغال باید مورد توجه قرار بگیرد. استان یزد در ایران دارای منابع آب‌های زیرزمینی نامتعارف با آب‌های نسبتاً گرم و لب‌شور می‌باشد که به منابع آب‌های داخلی دسترسی نداشته و بستر مناسبی را برای پرورش و تکثیر گونه‌های غیر بومی فراهم کرده است. در این مطالعه برخی پارامترهای فیزیکی، شیمیایی، یون‌ها و برخی فلزات سنگین آب چاه 4 مزرعه در شهرستان بافق در استان یزد اندازه گیری شد. با توجه به نتایج، سختی کل آب (2261-2802 گرم بر لیتر کربنات کلسیم) ومقادیر برخی از یون‌ها اصلی آب نظیر کلسیم، منیزیم و سولفات به ترتیب در دامنه 1/448-2/472، 500-7/568 و 4/3840-2/4200 میلی‌گرم بر لیتر بود. میزان یون پتاسیم (4/41-3/37 میلی‌گرم بر لیتر) در چاه‌های منطقه بافق یزد پایین‌تر از میزان مطلوب در آب‌های لب‌شور ثبت شد. اما میزان pH، قلیائیت و فلزات سنگین کاملاً با استانداردهای موجود مطابقت داشته و برای آبزی‌پروری مناسب بود. با توجه به نیازهای کیفی آب برای برخی گونه‌های تجاری آبزی، نتایج نشان داد ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی چاه‌های مورد مطالعه برای تولید سی‌باس آسیایی، فیل ماهی و تیلاپیا کاملاً مناسب است. اگرچه ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی آب در محدوده قابل تحمل و پرورش گونه‌های کپور معمولی، سوکلا، قزل‌آلای رنگین‌کمان قرار دارد، اما میزان شوری آب رشد کند کپور معمولی را به همراه خواهد داشت و پرورش ماهی قزل آلا صرفاً در فصول سرد سال در منطقه با انجام اقدامات لازم قابل انجام است. درحالی‌که برای پرورش میگو وانامی، با توجه به فقر میزان پتاسیم، شوری کم و بالابودن سختی کل در چاه‌های مورد مطالعه، انجام اصلاحات یونی آب ضروری است.
Shekarabi S P, Akhavan-Bahabadi M, Sarsangi Aliabad H, Mohammadi M, Nazari K, Jafari S et al . Aquaculture potential in the unconventional underground brackish waters of Bafq (Yazd): A case study. JAD 2026; 19 (4) :107-133 URL: http://aqudev.liau.ac.ir/article-1-891-fa.html
شکرابی پژمان، اخوان بهابادی1 محمد، سرسنگی علی آباد1 حبیب، محمدی1 محمد، نظری کاوس، جعفری شیما و همکاران.. پتانسیل پرورش آبزیان در آب‌های نامتعارف لب‌شور زیر زمینی در بافق (یزد): مطالعه موردی. نشریه توسعه آبزی پروری. 1404; 19 (4) :107-133
