در این مطالعه مقدار تجمع فلزات سنگین جیوه، مس و روی در عضله و کبد ماهی قزلآلای رنگینکمان در سه مزرعه پرورش ماهی با سه منبع آبی چاه، چشمه و رودخانه در استان آذربایجان غربی مقایسه شدند. پس از تهیه 20 نمونه ماهی از هر مزرعه با میانگین وزنی 220 گرم، فلزات سنگین بافتها با تکنیک بخار سرد و دستگاه جذب اتمی شعله اندازهگیری شدند. نتایج بیانگر وجود ارتباط معنیدار بین نوع بافت، منبع آبی و جنسیت ماهیان با مقدار تجمع فلزات بود (05/0˂P). بیشترین مقدار جیوه (18/0±73/0 میلیگرم بر کیلوگرم) و روی (6/18±2/101میلیگرم بر کیلوگرم) در بافت کبد ماهیان با منبع آبی رودخانه و بیشترین مقدار مس (22/34±84/88 میلیگرم بر کیلوگرم) در بافت کبد ماهیان با منبع آبی چاه مشاهده شد. صرفنظر از منبع آبی، مقایسه مقدار فلزات سنگین در بافتهای ماهیان هر دو جنس نشان داد فلز روی تجمع یافته در بافتهای جنس ماده بطور معنیداری بیشتر از جنس نر بود(05/0˂P). رابطه رگرسیون خطی معنیداری بین تجمع فلزات با وزن و طول ماهیان مشاهده نشد. مقدار جیوه عضله ماهیان همه منابع آبی کمتر از استانداردهای EPA, FAO, WHO, UK MAFF, FDAو NHMRCبود و مقدار مس و روی هر سه منبع آبی به ترتیب کمتر از استاندارد های EPAو FAOو بیشتر از سایر استانداردها بود. طبق نتایج، چشمه بهترین منبع آبی تعیین شده و برای حفظ سلامت مصرف کنندگان ماهیان، پایش مداوم آلودگی آب و ماهیان پرورشیِ منبع آبی رودخانه، ضروری بنظر میرسد.
Faraji R, Meshkini S. Survey on heavy metals of Hg, Cu and Zn in muscle and liver tissues of Rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) in various water resources of West Azarbaijan province. JAD 2021; 15 (3) :75-88 URL: http://aqudev.liau.ac.ir/article-1-608-fa.html
فرجی رسول، مشکینی سعید. بررسی میزان عناصر سنگین جیوه، مس و روی در بافت عضله و کبد ماهی قزلآلای رنگینکمان (Oncorhynchus mykiss) پرورشی در منابع مختلف آبی استان آذربایجان غربی. نشریه توسعه آبزی پروری. 1400; 15 (3) :75-88