1- گروه علوم و مهندسی شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه جیرفت، جیرفت، ایران ، soheillrezaee66@gmail.com
چکیده: (530 مشاهده)
تغییرات شاخصهای خونی ماهی در پاسخ به آلودگی فلزات سنگین میتواند شاخصی از تغییرات محیطی در رابطه با این نوع آلایندهها باشد. سرب به عنوان یک فلز بسیار سمی عمدتا از طریق فعالیتهای صنعتی وارد آب ها شده و پس از تجمع زیستی باعث مسمومیت ماهی میشود. این مطالعه با هدف بررسی اثرات قرارگرفتن در معرض سرب بر خونشناسی ماهی کفال خاکستری (Mugilcephalus) بعنوان یک گونه ماهی مهم از نظر اکولوژیکی و اقتصادی انجام شد. ماهیها به مدت 96 ساعت در معرض غلظتهای محیطی نیترات سرب (Pb(NO₃)₂) یعنی 5، 15 و 25 میکروگرم در لیتر قرارگرفتند و شاخصهای خونی آنها سنجش شدند. طبق نتایج، تغییر معنیداری در شاخصهای خونی بین گروه کنترل و غلظت 5 میکروگرم در لیتر سرب وجود نداشت (p>0.05). با این حال، در غلظت های بالاتر (15 و 25 میکروگرم در لیتر)، کاهش قابل توجهی در هماتوکریت (Hct)، تعداد گلبولهای قرمز (RBC)، هموگلوبین (HB)، میانگین هموگلوبین کورپوسکولار (MCH)، میانگین حجمی کورپوسکولار (MCV) و میانگین غلظت هموگلوبین کورپوسکولار (MCHC) مشاهده شد (p<0.05). در مقابل، تعداد گلبولهای سفید خون (WBC) به طور قابل توجهی در ماهیان مواجه شده با 15 و 25 میکروگرم در لیتر سرب افزایش یافت، که نشان دهنده پاسخ به استرس می باشد (p<0.05). نتایج تحقیق حاضر نشان داد که قرارگرفتن در معرض سرب ممکن است عملکرد ایمنی و انتقال اکسیژن در ماهیان را مختل کند و آنها را در برابر عوامل استرس زای محیطی حساس تر کند. همچنین، این نتایج حاکی از آن است که شاخصهای خونی میتوانند به عنوان نشانگرهای زیستی آلودگی فلزات سنگین در محیطهای آبی در نظرگرفته شوند.
Hajirezaee S. Study of some hematological indices of the gray mullet (Mugil cephalus) in response to environmental concentrations of the heavy metal lead. JAD 2025; 19 (1) :20-30 URL: http://aqudev.liau.ac.ir/article-1-890-fa.html
حاجی رضائی1 سعید. تغییرات برخی شاخصهای خونی ماهی کفال خاکستری (Mugil cephalus) در پاسخ به غلظتهای محیطی فلز سنگین سرب. نشریه توسعه آبزی پروری. 1404; 19 (1) :20-30