|
ساختار جمعیتی ماهی اسبله (Silurus glanis) تالاب انزلی و دریاچه سد ارس با استفاده از روش مولکولی ریز ماهواره
|
آذر امیری*   ، شهرام بهمنش ، فریدون چکمه دوز قاسمی ، صابر زهری |
| گروه شیلات، دانشکده بیولوژی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران |
|
|
چکیده: (2976 مشاهده) |
ماهی اسبله (Silurus glanis) در بسیاری از کشورهای جهان از ارزش اقتصادی بالایی برخوردار است بطوریکه به‌منظور بهرهبرداری پایدار در صنعت آبزیپروری مطالعات جامع ژنتیکی با استفاده از نشانگرهای مختلف ژنتیکی بر روی جمعیتهای آن انجام میگردد. از مهم‌ترین مکانهای زیست ماهی اسبله در ایران، تالاب انزلی و دریاچه سد ارس است. گوشت ماهی اسبله همانند گوشت ماهیان خاویاری خوش‌طعم بوده و این مسئله یکی از دلایل صید بیرویه و مصرف زیاد آن در دو منطقه فوق است. تاکنون هیچ‌گونه مطالعهای درزمینه جمعیتی آن در کشور ایران انجام‌نشده و به همین دلیل ساختار جمعیتی ماهی اسبله در دو منطقه تالاب انزلی و دریاچه سد ارس با استفاده از روش مولکولی ریز ماهواره (Microsatellite) موردبررسی قرار گرفت. بدین منظور تعداد 60 قطعه باله دمی از هرماهی (هر منطقه 30 قطعه) جمع‌آوری و جهت بررسیهای مولکولی از 8 آغازگر (primer) ریز ماهواره استفاده شد که 2 آغازگر تولید باندهای تکشکلی (monomorphic) و 6 آغازگر تولید باندهای چندشکلی (polymorphic) نمودند. جهت اطلاع از ساختار ژنتیکی و جمعیتی ماهی اسبله در دو منطقه موردمطالعه، شاخصهای آماری ژنتیکی شامل تعداد اللها، هتروزایگوسیتی مشاهده‌شده و قابل‌انتظار، شاخص Fst بر اساس آزمون AMOVA که نشان‌دهنده تمایز بین جمعیتها است، فاصله ژنتیکی و تعادل هاردی واینبرگ بین نمونههای دو منطقه با استفاده از نرمافزارهای تخصصی ژنتیکی محاسبه شد و این نتایج به دست آمد: تعداد کل الل محاسبه‌شده 88 الل بود که میانگین تعداد الل محاسبه‌شده برای تالاب انزلی 3/9 و برای نمونههای دریاچه پشت سد ارس 3/5 بود، اختلاف آماری قابل‌ملاحظه‌ای بر اساس میانگین تعداد الل در هر جایگاه ژنی و هتروزایگوسیتی بین دو جمعیت مشاهده شد (01/0 ≥ P)، میزان شاخص Fst محاسبه‌شده 165/0 و فاصله ژنتیکی 38/0 بود که هر دو این شاخصها ازلحاظ آماری معنیدار بودند (01/0 ≥ P)، بین نمونههای هر دو منطقه کاهش و افزایش تنوع یا هتروزایگوسیتی مشاهده شد ولی نمونههای هر دو منطقه در تعادل با آزمون هاردی واینبرگ بودند. به‌طورکلی براساس نتایج حاصل از این بررسی، به نظر میرسد که ماهی اسبله تالاب انزلی و دریاچه سد ارس هرکدام جمعیت مستقلی میباشند. بنابراین توصیه میشود جهت افزایش گونهای در صنعت آبزیپروری کشور، مدیریت شیلاتی مبنی بر تکثیر و پرورش هر دو جمعیت اعمال گردد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: ماهی اسبله، تالاب انزلی، دریاچه سد ارس، ریز ماهواره |
|
|
متن کامل [PDF 605 kb]
(689 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1394/3/24 | پذیرش: 1394/8/29 | انتشار: 1397/3/4
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
