:: دوره 14، شماره 4 - ( 10-1399 ) ::
جلد 14 شماره 4 صفحات 42-29 برگشت به فهرست نسخه ها
روند تغیرات بافتی اندام های جنسی لای‌ماهی (Tinca tinca) در تالاب انزلی و شرایط پرورشی
اکرم تهرانی فرد* ، محدثه معتقدی
گروه زیست‌شناسی‌دریا، دانشکده علوم پایه، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران
چکیده:   (1148 مشاهده)
در این مطالعه، تغیرات بافتی اندام­های جنسی لای­ماهی (Tinca tinca) در تالاب انزلی و شرایط پرورشی مقایسه گردید. تعداد 96 و 36 ماهی از استخر پرورشی و تالاب انزلی جمع­آوری شد. برای تعیین هم­آوری، ماهیانی که در مرحله چهارم از رشد شش مرحله­ای غدد جنسی، یعنی هم­زمان با مرحله پیش از تخم­ریزی بودند مورد بررسی قرار گرفتند. در­مطالعه میکروسکوپی برش­های تخمدان و بیضه و رشد و نمو تخمدان و بیضه آن طی مراحل مختلف جنسی، از نمونه­های تالاب ، از 3 ماهی ماده تخمدان دو مورد از آنها در مرحله III-IV  رسیدگی بوده و یکی از آنها در مرحله III بود (آب سردتر). همچنین، در نمونه­های پرورشی، 8 ماده مورد بررسی قرارگرفت که از این تعداد تخمدان، 7 مورد آنها در مرحله رسیدگی بوده و یکی از آنها از مرحله III-IV بود (در شرایط آب گرم­تر). در اواخر اردیبهشت که دمای آب به 19 درج سانتی­گراد افزایش یافت، بافت­های تهیه شده از تخمدان ماهیان دارای فولیکول­های بعد از تمخک گذاری (اووسیت­هایی با تجمع زرده و اووسیت­های باز جذب شده) بودند. در بزرگترین اووسیت دیده شده واکوئل­ها نزدیک هسته رسیده بودند. بررسی بر روی 24 نمونه لای­ماهی ماده مرحله 4 و 5 که دارای وزن 9/50 تا 2/238 گرم و میانگین 01/41±86/99 گرم و طول­کل 146 تا 233 با میانگین 28/22 ± 93/176 میلیمتر بودند و سنی معادل 3 تا 6 با میانگین 93/0 ± 00/4 سال داشتند نشان داد که هم­آوری­­مطلق بین 14086 تا 153600 با میانگین 7/28205 ±4/36362 عدد و هم­آوری نسبی بین 1/170 تا 8/644 با میانگین 02/125 ± 9/367 عدد در ازای یک گرم ماهی ماده متغیر است. نتایج بدست آمده به این ترتیب است که :بیضه این ماهی از نوع لوبولار بوده و اسپرماتوژنز در ماهیان همزمان با ریخته شدن یا جذب اسپرم ها در فصل تخمریزی آغاز می شود و بتدریج تا اواسط پاییز پیشرفت می کند ، با افزایش دما، میزان تولید مثل و هم­آوری ماهیان نر و ماده افزایش معنی­داری نشان داد. بیشترین میانگین قطر تخمک­ها در اردیبهشت ماه و کمترین در مرداد ماه مشاهده شدند. اوج رسیدگی جنسی در ماهیان ماده در ماه­های اسفند و فروردین بود. تخم­ریزی ماهیان از اردیبهشت شروع و تا اواخر تیر ماه ادامه داشت. اووژنز و اسپرماتوژنز در محیط های پرورشی زودتر از تالاب انزلی شروع میشود.
واژه‌های کلیدی: لای‌ماهی، تغییرات فصلی، تولید مثل، اندامهای جنسی، تالاب انزلی.
متن کامل [PDF 1157 kb]   (277 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1399/7/7 | پذیرش: 1399/8/27 | انتشار: 1399/10/1


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 14، شماره 4 - ( 10-1399 ) برگشت به فهرست نسخه ها